جراحی میومکتومی چیست؟

میومکتومی یک روش جراحی است که برای برداشتن فیبروم‌ها، که توده‌های غیرسرطانی هستند که می‌توانند در رحم ایجاد شوند، انجام می‌شود. هدف از میومکتومی حفظ رحم در حین برداشتن فیبروم ها و تسکین علائم مرتبط با آن است.

دلایل انجام میومکتومی

معمولا زمانی میومکتومی از سوی پزشک تجویز می‌شود که علائم ناشی از فیبروم رحم، با انجام فعالیت‌های روزانه تداخل پیدا کرده باشد. در صورت نیاز به جراحی، دلایلی وجود دارد که میومکتومی به هیسترکتومی ترجیح داده می‌شود. از جمله:

• تصمیم به بارداری در آینده
• احتمال این که فیبروم منجر به بروز مشکلات باروری در آینده شود
• حفظ رحم

آیا امکان درمان فیبروم رحم بدون جراحی وجود دارد؟

برای خیلی از بیمارانی که نام جراحی را از پزشک زنان شنیده اند، این سوال و نگرانی پیش می آید که آیا نمی توان بدون نیاز به جراحی فیبروم ها را درمان کرد؟ در پاسخ باید گفت که فیبروم ها که توده های داخل رحمی هستند به هیچ عنوان بدون عمل جراحی برطرف نخواهند شد. راهکارهای دارویی برای کوچک کردن فیبروم ها و کنترل آنها وجود دارد اما قطعی نیست. و تنها درمان موقتی محسوب می شود. بنابراین جراحی بهترین گزینه برای درمان فیبروم هاست.

میومکتومی چه چیزی را درمان می کند؟

میومکتومی یک روش جراحی است که عمدتاً برای درمان فیبروم رحم که به عنوان لیومیوم نیز شناخته می شود، استفاده می شود. فیبروم های رحمی توده های غیرسرطانی هستند که در دیواره عضلانی رحم ایجاد می شوند. آنها می توانند از نظر اندازه، تعداد و مکان در داخل رحم متفاوت باشند.

میومکتومی برای برداشتن این فیبروم ها با حفظ رحم انجام می شود. این یک گزینه درمانی محافظه کارانه برای زنانی است که به دلایل دیگر میخواهند رحم خود را حفظ کنند. این روش را می توان از طریق تکنیک های مختلفی مانند برش شکم (لاپاراتومی)، لاپاراسکوپی کم تهاجمی یا هیستروسکوپی انجام داد.

میومکتومی می تواند به کاهش علائم مرتبط با فیبروم رحم، مانند خونریزی شدید قاعدگی، درد یا فشار لگن، تکرر ادرار و مشکلات تولید مثل کمک کند. با برداشتن فیبروم ها، میومکتومی می تواند باروری را برای زنانی که به دلیل وجود فیبروم ها مشکل دارند، بهبود بخشد.

توجه به این نکته مهم است که میومکتومی به موضوع خاص فیبروم رحمی می پردازد اما تضمین نمی کند که فیبروم های جدید در آینده ایجاد نشوند. علاوه بر این، میومکتومی ممکن است خطرات و عوارض بالقوه مرتبط با هر روش جراحی را به همراه داشته باشد، که باید قبل از بررسی درمان با یک متخصص زنان صحبت  کنید.

چه زمانی می توان از درمان دارویی برای درمان فیبروم ها استفاده کرد؟

در شرایطی که بیمار امکان جراحی ندارد، از درمان دارویی برای کاهش درد و خونریزی و کنترل علائم بیماری استفاده می شود تا بیمار شرایط بهبودی نسبی پیدا کند.

معمولا هنگامی از این درمان ها استفاده می شود که به کنترل بیماری کمک کند. چراکه درمان قطعی برای فیبروم رحم نیست. برخی گمان می‌کنند که فیبروم‌ها از بین خواهند رفت ولی اینگونه نیست بنابراین برای درمان به موقع آن زودتر اقدام کنید.

آیا میومکتومی می‌تواند عوارض و خطراتی را به همراه داشته باشد؟

احتمال بروز عوارض در جراحی میومکتومی بسیار کم است. اما با این حال، بهتر است بیمارانی که می‌خواهند تحت این روش جراحی قرار بگیرند، با عوارض احتمالی از قبیل: از دست دادن خون، بافت اسکار و یا عوارض بارداری و زایمان آشنا باشند.

البته لازم به ذکر است اشاره کنیم که راه هایی برای پیشگیری از بروز این قبیل عوارض وجود دارد. مواردی از قبیل:

• مصرف مکمل های آهن و ویتامین ها
• درمان های هورمونی
• درمان هایی به منظور کوچک شدن فیبروم ها

جراحی میومکتومی چقدر طول می کشد؟

جراحی میومکتومی با توجه به اندازه فیبروم رحم می تواند ببین 1 الی 3 ساعت زمان برد. بعد از جراحی لازم است تا زمانی که بیمار به بهبودی کامل نرسیده است در بیمارستان بماند و تحت نظر پزشک متخصص باشد. عموما بیماران بعد از 2 الی 3 روز از بیمارستان مرخص می شوند.

قبل از میومکتومی چه چیزی می توان انتظار داشت؟

قبل از میومکتومی، که یک روش جراحی برای برداشتن فیبروم های رحمی است، می توان چندین چیز را انتظار داشت. در ادامه برخی از ملاحظات و آمادگی های رایج شامل موارد زیر است:

• مشاوره: برای بحث در مورد علائم، سابقه پزشکی و نیاز به میومکتومی با متخصص زنان یا جراح خود مشورت خواهید کرد. آنها وضعیت شما را ارزیابی می کنند و تعیین می کنند که آیا میومکتومی مناسب ترین گزینه درمانی برای شما است یا خیر.
• معاینه فیزیکی و آزمایشات: پزشک معاینه فیزیکی ناحیه لگن شما را برای ارزیابی اندازه و محل فیبروم ها انجام می دهد.  همچنین آن ها آزمایش‌های تشخیصی مانند سونوگرافی، MRI یا هیستروسکوپی را برای جمع‌آوری اطلاعات دقیق‌تر در مورد فیبروم‌ها و تأثیر آنها بر رحم تجویز می کنند.
• ارزیابی قبل از عمل: قبل از جراحی، معمولاً یک ارزیابی قبل از عمل برای ارزیابی سلامت کلی و تناسب اندام خود برای عمل انجام می دهید، که شامل آزمایش خون، الکتروکاردیوگرام (ECG) و سایر تحقیقات مربوطه است تا اطمینان حاصل شود که شما در شرایط مناسب برای جراحی هستید.
• داروها: پزشک داروهایی را برای مدیریت علائم مرتبط با فیبروم، مانند خونریزی شدید قاعدگی یا درد، قبل از میومکتومی تجویز می کند. این داروها شامل درمان های هورمونی یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی است.
• بحث بیهوشی: قبل از جراحی با متخصص بیهوشی صحبت خواهید کرد تا مناسب ترین نوع بیهوشی را برای شما تعیین کند. بیهوشی ها شامل عمومی یا بی حسی منطقه ای، مانند بی حسی اپیدورال یا نخاعی می باشد.
• برنامه ریزی جراحی: جراح شما درباره جزئیات روش میومکتومی، از جمله تکنیک جراحی، خطرات و عوارض احتمالی، نتایج مورد انتظار و روند بهبودی با شما صحبت خواهد کرد. همچنین آ ن ها به هر گونه سؤال یا نگرانی شما پاسخ خواهند داد.
• دستورالعمل های قبل از عمل: دستورالعمل هایی در مورد نحوه آماده شدن برای جراحی دریافت خواهید کرد. این شامل دستورالعمل هایی در مورد، قطع برخی داروها یا مکمل ها و هماهنگی برای حمل و نقل به بیمارستان است.
• آمادگی احساسی: تجربه احساسات مختلف قبل از عمل طبیعی است. صحبت کردن با پزشک یا کمک عاطفی از خانواده و دوستان برای رفع هر گونه نگرانی می تواند مفید باشد.

آیا میومکتومی انواع مختلف دارد؟

میومکتومی یک روش جراحی است که برای برداشتن فیبروم‌های رحم، که توده‌های غیرسرطانی در رحم هستند، انجام می‌شود. میومکتومی انواع مختلفی دارد و روش خاص مورد استفاده به عواملی مانند اندازه، تعداد و محل فیبروم ها و همچنین تخصص جراح و ترجیحات بیمار بستگی دارد. برخی از انواع رایج میومکتومی عبارتند از:

میومکتومی شکمی

 این روش سنتی است که در آن برشی در قسمت پایین شکم برای دسترسی به رحم ایجاد می‌شود. سپس فیبروم ها برداشته می شوند و رحم ترمیم می شود. میومکتومی شکمی معمولا برای فیبروم های بزرگتر یا زمانی که فیبروم های متعدد وجود دارد توصیه می شود.

میومکتومی لاپاراسکوپی

 در این روش کم تهاجمی، چندین برش کوچک در شکم ایجاد می‌شود که از طریق آن یک لاپاروسکوپ (لوله نازک و روشن همراه با دوربین) و ابزار جراحی وارد می‌شود. جراح ساختارهای داخلی را روی مانیتور مشاهده می کند و فیبروم ها را برمی دارد. میومکتومی لاپاراسکوپی در مقایسه با میومکتومی شکمی منجر به اسکارهای کوچکتر، درد کمتر و بهبودی سریعتر می شود.

میومکتومی هیستروسکوپی

 این روش برای فیبروم هایی که در داخل حفره رحم قرار دارند یا داخل آن بیرون زده اند، مناسب است. هیستروسکوپ، یک لوله نازک با نور و دوربین، از طریق واژن و دهانه رحم به داخل رحم وارد می شود. فیبروم ها با استفاده از ابزارهای تخصصی شناسایی و برداشته می شوند. میومکتومی هیستروسکوپیک یک روش غیر تهاجمی است که نیازی به برش ندارد و در نتیجه کمترین جای زخم و زمان بهبودی کوتاه‌تر است.

از جراحی میومکتومی چه انتظاری می‌توان داشت؟

بسته به اندازه، تعداد و محل تشکیل فیبروم ها، جراح نوع میومکتومی را مشخص خواهد کرد.

• میومکتومی شکمی. در این روش، برشی بر روی شکم زده می شود تا جراح به رحم دسترسی پیدا کند و بتواند فیبروم را بردارد. معمولا ترجیح داده می شود از برش های کوتاه و افقی (خط بیکینی) استفاده شود.
• میومکتومی لاپاراسکوپی. در این روش، که روش کم تهاجمی محسوب می‌شود، فیبروم از طریق چندین برش کوتاه بر روی شکم برداشته خواهد شد.

در مقایسه با بیمارانی که تحت جراحی میومکتومی شکمی قرار می گیرند، این روش با خونریزی کمتر، دوره نقاهت بسیار کوتاه و عوارض کم همراه می باشد.

در برخی موارد، فیبروم ها به قطعات کوچک تری شکسته و سپس برداشته می شوند. حتی گاهی ممکن است فیبروم ها از طریق واژن نیز خارج شوند.

• میومکتومی هیستروسکوپی. این روش جراحی زمانی انجام می شود که فیبروم های کوچک باعث ایجاد برآمدگی قابل توجهی در رحم شده باشند. در روش هیستروسکوپی، ابزارهایی از راه واژن و دهانه رحم وارد می شوند تا فیبروم ها برداشته شوند.

آیا همزمان با برداشتن فیبروم ها رحم نیز باید برداشته شود؟

بسیاری از خانم ها نگران این موضوع هستند که آیا باید با جراحی برداشتن فیبروم ها رحم آنها نیز برداشته شود؟ در پاسخ باید گفت که پزشک ابتدا شرایط بیمار را بررسی می کند و طبق شرایط وی تصمیم گیری نهایی می کند. همچنین پزشک با بررسی نتایج آزمایش ها و سنوگرافی و غیره قبل از عمل نکات مهم را به بیمار گوشزد می کندکه شاید در صورت نیاز لازم به عمل هیسترکتومی یا برداشتن رحم نیز باشد.

خوشبختانه در بیش از 95 درصد از مواقع هیچ نیازی به برداشتن رحم در هنگام برداشتن فیبروم ها نیست. و جراح می تواند به راحتی فیبروم ها را بدون هیچ آسیبی به رحم خارج نماید.

شرایط زایمان پس از جراحی میومکتومی

نوع زایمان پس از جراحی بسته به نوع جراحی و فیبروم ها دارد. در خیلی از موارد پزشک با بررسی شرایط بیمار اجازه زایمان طبیعی را به بیمار نمی دهد. اگر توده های فیبرومی در ناحیه مورال بوده و اسکار های زیادی از جراحی به جا مانده باشد اجازه زایمان طبیعی نخواهید داشت . در غیر این صورت با بررسی و تشخیص پزشک می توانید اقدام به زایمان کنید. آنچه مسلم است هر نوع زایمان سزارین یا طبیعی که برای شما مضر باشد کنار گذاشته و راه دیگر به شما پیشنهاد می شود. بنابراین مشاوره با متخصص زنان قبل از بارداری به شما در انتخاب نوع زایمان کمک می کند.

بهبودی پس از جراحی میومکتومی

پس از انجام عمل جراحی میومکتومی، مراقبت مناسب از خود در طول دوره نقاهت ضروری است. دستورالعمل های مهم بعد از جراحی میومکتومی شامل:

1. اقامت در بیمارستان: مدت اقامت شما در بیمارستان به نوع میومکتومی انجام شده و شرایط فردی شما بستگی دارد. از چند ساعت برای میومکتومی لاپاراسکوپی تا چند روز برای میومکتومی شکمی متغیر است.

2. مدیریت درد: پس از جراحی درد و ناراحتی را تجربه می کنید. پزشک داروهای ضد درد را برای کمک به کنترل درد تجویز می کند. داروها را طبق دستور مصرف کنید و اگر درد شدید شد یا ادامه یافت به پزشک اطلاع دهید.

3. استراحت بدنی: استراحت کافی برای بهبودی روان ضروری است. در چند هفته اول پس از جراحی از انجام فعالیت های سنگین، بلند کردن اجسام سنگین و ورزش خودداری کنید. طبق توصیه پزشک به تدریج سطح فعالیت خود را افزایش دهید.

4. مراقبت از برش: اگر میومکتومی شکمی انجام دادید، برشی روی شکم خود خواهید داشت. ناحیه برش را تمیز و خشک نگه دارید. دستورالعمل های پزشک خود را در مورد تغییر پانسمان و دوش گرفتن دنبال کنید. هرگونه علائم عفونت مانند افزایش قرمزی، تورم یا ترشح را به پزشک خود گزارش دهید.

5. رژیم غذایی: یک رژیم غذایی متعادل با مقدار زیادی میوه، سبزیجات، پروتئین بدون چربی و غلات کامل برای حمایت از بهبودی مصرف کنید. از خوردن غذاها و نوشیدنی هایی که باعث یبوست شوند خودداری کنید.

6. قرار ملاقات های بعدی: در تمام قرار ملاقات های بعدی پس از عمل که با پزشک خود برنامه ریزی شده است شرکت کنید. این بازدیدها برای نظارت بر پیشرفت بهبودی شما و رفع هرگونه نگرانی یا عارضه ضروری است.

7. از سرگیری فعالیت های روزانه: به تدریج به برنامه های روزمره خود از جمله کار و کارهای خانه بازگردید. به بدن خود گوش دهید و از فعالیت بیش از حد خودداری کنید. 

8. حمایت عاطفی: تجربه طیفی از احساسات در طول دوره بهبودی معمول است. با سیستم پشتیبانی خود مانند خانواده و دوستان تماس بگیرید و در صورت نیاز به گروه های پشتیبانی بپیوندید یا به دنبال مشاوره باشید.

بیشتر بدانید: در مورد قطع قاعدگی یا آمنوره چه می دانید؟

نتیجه گیری

میومکتومی معمولاً برای رفع علائم ناشی از فیبروم ها، مانند خونریزی شدید یا طولانی قاعدگی، درد یا فشار لگن، تکرر ادرار و مشکلات باروری انجام می شود. با برداشتن فیبروم ها، میومکتومی می تواند به کاهش این علائم و بهبود کیفیت زندگی زنان کمک کند.

سوالات متداول